Көрген адам таңдайын қағып, бас шайқайтын сұлу, құпия, ерекше мекеннің бірі - Ақсу өзенінің шатқалы Төлеби ауданының туристік аймағына жатады. Көктем келісімен шатқал маңы Қызыл кітапқа енген Грейг және Кауфман қызғалдақтары құлпырған алқапқа айналады. Аталған Грейг қызғалдағы Ақсу-Жабағылы қорығының символы әрі Шымкент қаласының белгісі ретінде танылған. «Қызғалдақтар елі» деп жұрт жиі мақтайтын Голландияңыздың өзі оның тұқымын Тәңіртаудың төрінен әкеткен дейді зерттеушілер. 

Ақсу шатқалы - Ақсу-Жабағылы қорығының ең әдемі жерлерінің бірі. Тереңдігі 700 метр, ені бір шақырымды құрайды. Шатқал - жартастарда ежелгі суреттер салынған палеонтологиялық орын, тарихымен ғана емес, сонымен қатар әдемі көрінісімен де саяхатшыларды қызықтырмай қоймайды. 

Ақсу каньоны Тянь-Шань тау жүйесінің қалыптасу кезеңіндегі соңғы катаклизмдердің негізінде пайда болды. Бұл шамамен 10 миллион жыл бұрын болған. Шатқал - бұл қиыршықтас пен әктастың бір-бірімен байланыстырылған тектоникалық жарықшасы. Оның ұзындығы - 30 шақырым.

Қазір сіз мұнда Ақсу өзенінің бойынан аршалы шыңдар мен алмалы-аршалы бұталарды, қайың-теректі тоғайды көресіз.

Бұл табиғи жерлердің тарихы бай. Бұл жерлерде динозаврлар да мекендеген. Ақсу-Жабағылы қорығының аумағында, тақтатас шөгінділерінен юра дәуірінде өмір сүрген кесірткелердің, жәндіктердің, балықтар мен өсімдіктердің сүйек қалдықтарын көруге болады.

Ақсу үңгірлерін аралап, сұлулығын тамашалау үшін бару кезеңдерін жіберіп алмаңыз. Сәуірдің аяғында - мамырдың басында су көтеріледі, ал келесі екі айда бұл жерге келу мүмкін болмайды. Бірақ шатқалды жыл бойы келіп тамашалауға болады.